Çocuk ve Ergen

Çocuğum Ders Çalışmıyor!

Çocuğum ders çalışmıyor ne yapmalıyım sorusunu aileler okuldaki öğretmenlere ya da okul psikolojik danışmanlarına sıklıkla  yöneltir. Bu noktada “çocuğum ders çalışmıyor” sözünden ziyade, çocuğun ders çalışması için neler yapılabileceğine biraz değinmekte fayda var. Çocuğum ders çalışmıyor cümlesi içerisinde acaba neler yatıyor? Çocuğunuz sizin istediğiniz kadar mı ders çalışmıyor , sizin beklentinizi mi karşılamıyor yoksa çocuğunuzun ders çalışmamasının altında başka sebepler mi yatıyor?

Genel anlamda aileler çocuğun ya az ders çalıştığını ya da verimli ders çalışamadığını düşünür. Bu noktada genel anlamda sonuçlara odaklanırlar. Anne ve babalara göre eğer ki çocuk “çok” ders çalışırsa başarılı olacaktır. Ancak çocuğu bu noktada hiç söz verilmez. Bu konuda ailelerden ziyade çocuklara akademik performanslarına yönelik bazı sorular sorduk. Bu soruların cevaplarına göre de bir analiz gerçekleştirmeye çalıştık.

Konuyla ilgili online psikolog desteği için tıklayın.

1. Çocuğum Ders Çalışmıyor Ne Yapmalıyım
2. Çocuğum Ders Çalışmıyor Sebebi Nedir
3. Çocuğum Ders Çalışmıyor Artık Anlaşamıyoruz
4. Çocuğum Ders Çalışmıyor Diyenler İçin Öneriler
5. Çocuğa Ders Çalışma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır

Çocuğum Ders Çalışmıyor Ne Yapmalıyım

Çocuğum ders çalışmıyor ne yapmalıyım sorusuna yanıtları çocuklardan almaya çalıştık. Bu noktada çocuklara bazı sorular sorduk. Verilen cevaplara göre ailelere öneri listesi hazırladık. Gelin hep beraber çalışmamız göz atalım.

İlk sorumuz “ailenizin akademik açıdan sizden beklentileri nelerdir?” sorusu oldu.

Bu noktada çocukların hemen hemen hepsi ailesinin yazılılardan ve deneme sınavlarında tam not almalarını istediklerini ifade etti. Ardından ise üstün başarı, okul birincisi olma, öğretmenlerin verdiği testlerde hepsini doğru cevaplama olarak ifade ettiler. Bu cümlelere bakınca siz neler fark ediyorsunuz? Çocuğunuz gerçekten ders mi çalışmıyor yoksa sizin beklentilerinizi mi karşılamıyor? Her deneme sınavından ya da her yazılıdan tam not almak sizce mümkün mü? Bir çocuğum her şeyi eksiksiz yapması kulağa nasıl geliyor?

Çocuğum Ders Çalışmıyor Sebebi Nedir?

İkinci sorumuz ise “Ailenizin akademik beklentilerini karşılamak için neler yapıyorsunuz?” sorusu oldu.

Bu soruya ise çocukların hemen hemen hepsi ders çalışmak cevabını verdi, yani ne kadar ders çalışırlarsa ailelerini o kadar memnun edeceklerini düşünüyorlar. Ders çalışmanın dışında soru çözmek ve konu tekrar etmek onlar için ailelerinin beklentilerini karşılamakla eşdeğer. Bu kısımda dikkatinizi çeken bir şey oldu mu? Çocuklar akademik beklentiyi karşılamak adına hep ders çalışma isteği duyuyorlar ancak ailelerine bu konuda kendi beklentilerini ifade edemiyorlar ya da ailelerinden ders çalışmaya yönelik beklentilerini soramıyorlar.

Çocuğum Ders Çalışmıyor Artık Anlaşamıyoruz !

Üçüncü sorumuz ise “Ebeveynlerinizin beklentileri onlarla ilişkinizi nasıl etkiliyor?” sorusu oldu.

Cevaplar için hazır mısınız? Çocuklar büyük bir kısmı bu soruyu kızgınlık, sinirlenme, kısıtlanma, bağrışma, küslük ve üzüntü olarak yanıtladı. Çocuklara yüklenen bu büyük sorumluluğun onlarda uyandırdığı duyguları fark ettiniz mi? Ailemle ilişkim normal şekilde devam eder diyen bir çocuk olmadı. Ailelerin çocuklardan beklediği yüksek performans çocukların olumsuz duygular hissetmelerine, kendilerini yetersiz hissetmelerine neden olmaktadır. Bu nedenle dikkatli olmamız gerek.

Çocuğum Ders Çalışmıyor Diyenler İçin Öneriler

Dördüncü sorumuzu ise biraz daha farklı sormak istedik. “Ebeveynlerinizin hangi davranışı akademik başarınızı yükseltir?” dedik,

Bu soruya çocuklar; beklentilerini düşürmeleri, övgü cümleleri kurmaları, destek olmaları, rahat bırakmaları, ders çalıştırmaları ve yardım etmeleri olarak ifade ettiler. Yani aslında çocuklar sizinle beraber ders çalışmak istiyorlar ve bu desteğin onların başarısını arttıracaklarına inanıyorlar. Ki bu soruları sorduğumuz aileleri okula davet edip çocukların beklentilerine göre ilişkilerini düzenlemelerini ve akademik performanslarını takip etmelerini rica ettik. Bu çalışmayı yaptığımız öğrencilerin neredeyse hemen hemen hepsinin akademik başarısı çalışmayı yaptığımız güne göre anlamlı şekilde değişti. Bu noktada “Çocuğum ders çalışmıyor, ne yapacağız?” sorusunu değiştirip “Çocuğumun başarına nasıl yardımcı olabilirim?” sorusunu getirdik. Yani yapılmayanlardan ziyade yapılabilecek şeylere odaklandık. Bu şekilde çocukların akademik performansı da anlamlı şekilde yükseldi.

Hemen Seans Al

Beşinci soru olarak ise “Ebeveynlerinizin hangi davranışı akademik başarınızın düşmesine sebep olur?” sorusunu yönelttik.

Bu noktada çocuklar eleştirilmek, sürekli ders çalış demek (!), öfkelenmek, kısıtlanmak, baskı uygulamak, ders çalışmaya zorlamak gibi cevaplar verdi. Bu cevaplar eşliğinde kendimize şunu sormalıyız;

  • 1-Çocuğum ders çalışmayınca ona nasıl yaklaşıyorum?
  • 2-Yaklaşımım çocuğumun başarısını nasıl etkiliyor?
  • 3-Çocuğum bu yaklaşımı baskı olarak mı destek olarak mı algılıyor?
  • 4-Neleri farklı yapabilirim?
  • 5-Çocuğumun ders çalışmayla ilgili fikri nedir?
  • 6-Ona göre ben neleri yanlış yapıyorum?
  • 7-Benden beklentisi nedir?

Çocuklar Neler Söyledi?

Gelin bu sorulardan sonra biraz da mükemmeliyetçilik tanımına göz atalım; mükemmeliyetçilik yüksek başarı beklentisidir. Her alanda başarılı olan çocuk bazen daha çok sevileceğini ve çok daha fazla kabul göreceğini düşünür. Şartlı kabul olarak değerlendirebilir miyiz sizce bu durumu? Çocuk kendisine “daha çok ders çalışırsam ailem beni sever” , “daha yüksek not alırsam ailem beni kabul eder”, “öğretmenlerimden takdir görürsem ailem benimle gurur duyar” cümlelerini söylüyorsa aslında kendisini de bir yerde baskı altında hissediyordur. Her an yüksek performans sergilemeye çalışmak nasıl bir şey sizce? Bu konuda “tükenmiş sendromu” makalemizi de okuyabilirsiniz. Kendisini tükenmiş olarak hisseden yetişkinlerle kendisini mükemmele adamış çocuk arasında pek bir fark yoktur aslında. Ayrıca bu mükemmeliyetçilik beklentisi çocuğun kaygısını da arttırmaktadır. Yani siz çocuğun yanında “çocuğum ders çalışmıyor” dedikçe çocuk kendisini daha da kaygılı ve yetersiz hissetmeye devam edecektir.

Çocuğa Ders Çalışma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır

  • 1- Çocuğunuza beklentilerini sorun. Onun için nelerin farklı olması gerekiyor?
  • 2- Ders çalışabilmesi için uygun bir ortam sağlayın. Çocuğum ders çalışmıyor demek çözüm değildir. Sesten uzak, dikkatini dağıtmayacak uygun bir ortam oluşturun.
  • 3- Çocuğunuzun çalışma stili ile ilgili uzmanlardan destek alın. Kimi çocuklar görsel olarak, kimi çocuklar yazarak kimi çocuklar ise sesli tekrar ederek daha kolay ve çabuk öğrenir. Bu konuda bir uzmandan destek almak, sitemizdeki online psikolog ve psikolojik danışmanlardan online terapi alarak bir yöntem belirleyebilirsiniz.
  • 4- Çocuğunuza uygun “bireysel çalışma programı” hazırlayın. Okullarda okul psikolojik danışmanından bir ders çalışma programı istemektense bu konuda çocuğunuzla sorumluluk üstlenin .Ardından bir taslak oluşturun. Daha sonra okul psikolojik danışmanıyla çocuğunuz bu programı verimli hale nasıl getireceklerini konuşsun.
  • 5- Molalara dikkat edin. Çocuğunuzun ne kadar süre mola vermesi gerektiğini beraber planlayın. Eğer ki çocuk 70 dakika boyunca ders çalışabiliyorsa ve anladığının farkındaysa mola vermeye zorlamayın. Bunun kararını kendisi alsın. Eğer ki 30 dakika ders çalıştıktan sonra mola verdiyse “niye mola verdin” diye suçlamayın. O kendisini hazır hissedince tekrar ders çalışacaktır. Bu konuda ona güvendiğinizi ifade edin.
  • 6- Ders çalışması ve performansıyla ilgili övgü cümleleri kurun. Bu cümleler “aferin, çok güzel, tebrikler” şeklinde olmasın. Daha yaratıcı ve çocuğunuza yönelik cümleler kurun. Tek başına sorumluluk alman, dersini takip etmen beni çok sevindirdi. Çabanın karşılığını alacağına inanıyorum gibi davranışa dönük cümlelerle mutluluğunuzu ifade edin.
  • 7- Çocuğunuzla birlikte ders çalışın! Yapılan araştırmadan da belli olduğu gibi çocuklar aileleriyle birlikte ders çalışmayı istiyor.
  • 8- Özellikle eleştirmeyin ve kıyaslama yapmayın! Biri sizi kıyasladığında nasıl hissettiğinizi düşünün.
  • 9-Başarısızlıkların da hayatın bir parçası olduğunu kabul edin. Çocuğunuzu koşulsuz sevin.
  • 10-Çocuğunuzun odasına bir pano oluşturun. Aklına gelen notları oraya yazmasını isteyin.
  • 11- Özellikle çocuğunuzun başarılarını ifade edin! Neleri iyi yaptığını söyleyin ve iyiye odaklanın! Yani başarısını görün.

Çocuğum Ders Çalışmıyor Diyenler İçin Öneriler

Çocuğunuz ders çalışmıyorsa bilin ki öfkelenmek ya da sinirlenmek işe yaramayacaktır. Üstün Dökmen bununla ilgili şunu söyler. “Evde çamaşır makineniz bozulduğunda başında durup kızıyor musunuz? Tabii ki hayır. Bağırmıyorsun da aynı zamanda. Bir tamirci çağırıyorsun. Çocuğunun bu kadar kıymeti yok mu?” Çocuk eğer ders çalışmıyorsa kendisine göre anlamlı bir sebebi vardır. Ona ders çalışmasını engelleyen durumları sorun. Siz nasıl yardım edebilirsiniz, bunu netleştirin. Belki de çocuk bir yerde bir konuyu anlayamadı. Diğer konular üst üste geldi ve artık ipin ucu kaçtı. Ders çalışmak istese bile belki bilmediği için konuları anlamıyor. Diğer yandan belki duygusal olarak kendisini yalnız hissediyor. Başarısız olmaktan korkuyor. Bunun gibi farklı farklı sebepler yer alabilir. Bu nedenle size vereceğimiz ilk öneri çocuğunuzu dinleyin. Kızmayın, eleştirmeyin. Kıyaslama yapmayın. Kendisini başarılı hissettiği anları sorun. Hangi derse daha kolay çalıştığını bulun. Çalışmasını engelleyen derslerin onun için anlamını konuşun.

Liseye Giden Çocuğum Ders Çalışmıyor

Liseye giden çocuğum ders çalışmıyor cümlesini ebeveynlerden sık sık duyuyoruz. Öncelikle şunu söyleyelim. Liseye gelen bir öğrenci bilişsel anlamda sorumluluklarını bilir. Bu nedenle ders çalışmamayı tercih etmiyordur. Ancak bu tercihin altında yatan farklı sebepler vardır.

  • Başarısız olmaktan korkma,
  • Bilgi eksikliği,
  • Akademik kaygı,
  • Ebeveyn baskısı,
  • Arkadaş ortamında kabul görme,
  • Sosyalleşmeye çok vakit ayırma,
  • Kendisini baskı altında hissetme gibi farklı farklı faktörler yer alabilir.

Ebeveynler olarak şunu unutmamak gerekir. Aileler genelde kendilerinde eksik gördüğü şeyleri çocuklarla tamamlamaya çalışır. Çocuğunuzu proje çocuk olarak büyütmekten vazgeçmek atacağınız en önemli adımdır. Diğer yandan bu tür durumlarda çocuğun neler hissettiğini sorun. Ders çalışmasını engelleyen durumlar nedir? Eğer ki çocuğun ders çalışacak bir alanı yoksa bu onu olumsuz etkiler. Diğer yandan öfkeli davranmayı sonlandırın. Eğer aile içerisinde çatışmalar çok fazlaysa çocuk tepki olarak da ders çalışmaktan vazgeçiyor olabilir.

Sınav Kaygısı yazımıza da mutlaka göz atın!

Psikolojik Danışman Ergin DURAN

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir