Terapi Yaklaşımları

Logoterapi Nedir?

Logoterapi Viktor E. Frankl tarafından geliştirilmiş bir kuramdır. Logoterapi ; anlam yoluyla terapi anlamına gelmekte ve danışanın yaşamında var olan gizli anlamların , ifadelerin farkına varmasına yardımcı olmayı hedefler. Genel anlamda ise birey merkezli bir yaklaşım olarak ele alınmaktadır. Sigmund Freud’un ortaya koymuş olduğu psikanaliz ve Adler’in ortaya koyduğu bireysel psikoloji tanımları Viktor Frankl için yeterli gelmemiştir.

Bunun üzerine Viktor Frankl; yaptığı çalışmalarla psikolojik durumların genel yapısını ele almış, terapi sürecinde hedef oluşturma süreci üzerine çalışmış ve bunları yaparken ise terapinin odağına insan görüşünü koymuştur. Logoterapi sürecinde Viktor Frankl, insanın bulmaya çalıştığı anlamsızlıkla baş etmesi gerektiğini ifade etmiştir.

Logoterapi, bireylerin içsel anlamı keşfetmelerine ve yaşamlarına anlam katmalarına yardımcı olur. Bu terapi, depresyon, anksiyete, yaşam amacı kaybı, travma sonrası stres bozukluğu ve ilişki sorunları gibi çeşitli psikolojik sorunların tedavisinde kullanılabilir. Logoterapi, bireyin kişisel değerlerini belirleme, sorumluluk almayı öğrenme ve özgür iradeyi kullanma konusunda destek verir. Logoterapi, bireylere içsel kaynaklarına erişmeyi, anlam arayışında olmayı ve hayatlarını değerli kılmayı öğretir. Aşağıda, logoterapinin temel özelliklerini ve faydalarını açıklayan birkaç nokta bulunmaktadır.

Logo Terapi Nasıl Uygulanır

Logoterapi, Viktor Frankl tarafından geliştirilen bir psikoterapi yaklaşımıdır. Logoterapi, insanların hayat anlamını ve amacını keşfetmelerine odaklanır ve anlamsızlık duygusunu aşma yolunda yardımcı olur. “Logos” kelimesi, Yunanca’da “anlam” veya “amaç” anlamına gelir.

Logoterapi, insanların içsel değerlerini keşfetmelerini, yaşam amaçlarını belirlemelerini ve anlamlı bir hayat sürmelerini teşvik eder. Bu terapi yaklaşımı, kişinin sorumluluk almasını, özgürlüğünü kullanmasını ve yaşamındaki zorluklara anlamlı bir şekilde tepki vermesini vurgular.

Logoterapi, üç temel prensip üzerine kurulmuştur:

  1. İçsel Anlam Arayışı:
    • Logoterapi, insanların hayatta bir amaca, anlama ve değere sahip olma arayışında olduğunu savunur.
    • Bireyler, içsel olarak anlam arayışında olduklarında daha tatmin edici bir yaşam sürdürebilirler.
    • Logoterapi, insanların anlamı keşfetme ve yaşamlarına anlam katma sürecine rehberlik eder.
  2. Sorumluluk:
    • Logoterapi, insanların yaşamlarındaki sorumluluklarını kabul etmelerini teşvik eder.
    • Bireyler, kendi düşünceleri, eylemleri ve tepkileri üzerinde kontrol sahibi olduklarını fark ederler.
    • Sorumluluk almak, insanların kendi yaşamlarını şekillendirebileceği ve anlamı inşa edebileceği bir güç olduğunu vurgular.
  3. Özgürlük:
    • Logoterapi, insanların özgür iradeye sahip olduğunu ve hayatlarına anlam verebilecek seçimler yapma gücüne sahip olduklarını vurgular.
    • Bireyler, yaşamlarında karşılaştıkları zorluklara karşı özgürce tepki verebilir ve kendi değerlerine uygun seçimler yapabilirler.
    • Özgürlük, insanların anlamlı bir yaşam sürmeleri için bir fırsat olarak değerlendirilir.

İçindekiler
1. Logoterapi Nasıl Ortaya Çıktı
2. Logoterapi Ne Demek
3. Hayatın Anlamı Nedir
4. Logoterapi Psikoterapi Süreci
5. Hayatın Anlamını Nasıl Bulurum
6. Seçim ve Sorumluluk Nedir
7. Boşluk Nedir? İçimde Bir Boşluk Var
8. Logoterapi Teknikleri
9. Logoterapi Teknikleri Paradoksal Niyet

Logoterapi Nasıl Ortaya Çıktı?

Frankl’ın nazi kampında esir kaldığında bu düşünceyi oluşturduğu ifade edilir. Aslında Logoterapi ’nin temelleri 1920’li yıllarda atılmıştır. Bu model insanlara ve hayata karşı olması gereken bakış açısını iki varsayım üzerinde ele alır. Bunlardan biri; insanların ruhsal varlıklar olduğu düşüncesidir. Diğer ise hayatın zorluklarının insan gelişimi için duygusal ve psikolojik yönden bir basamak görevi yaptığıdır. Böylece insan yaşam içerisinde karşılaştığı zorluklar sayesinde daha da güçlenir.

Bu temel varsayımdan yola çıkarak insanın beden, akıl ve ruh üçlüsünden oluştuğu söylenir. Maneviyatın ise buradaki temel yön olduğunu vurgulamaktadır. Bu üçlünün en dibinde ruhun yer aldığını, akıl ve bedeni kontrol eden asıl yapının ruh olduğu ifade edilmiştir. Ruhun bu hakimiyetinin kişide potansiyelini daha fazla kullanmasına yardım eder.

Duyguları ortaya çıktığında en uygun tercihi yapmasına yardım eder. Hayatta anlamlı hedefler belirleyerek kendini gerçekleştirme sürecine daha fazla yaklaşır.

Logoterapi Ne Demek

Psikanalizin “hayattaki birincil hedef hazdır” düşüncesine ve bireysel terapinin “insanı güçlendiren en temel unsur güçsüzlüktür” düşüncesine Logoterapi kısmen katılsa dahi hayatta var olan anlam arayışının insanları daha da harekete geçirdiğini ifade etmiştir. Bu açıdan anlam arayışı insanı daha fazla motive etmektedir.

Logoterapi ’nin Freud ve Adler’in karşısında durduğu bir diğer nokta ise; Freud’un ve Adler’in geçmiş yaşam öykülerine daha fazla durmasına karşın Logoterapi ’nin ise geleceğe ve anlam arayışına odaklanmasıdır.

Viktor Frankl; diğer geleneksel psikoterapi yöntemlerinin kişilerin yaşamında önemli bir yeri olduğunu ve kişilik bozuklukların tedavisinde etkili olduğunu kabul etmektedir. Fakat tüm bu katkıya rağmen bu tür geleneksel yaklaşımların insanın anlam arayışına çare olmadığını ifade etmiştir.

Hemen Seans Al

Bu görüşlerden yola çıkarak Frankl ortaya çıkan her türlü nevrozun altında insanın anlam arayışı ihtiyacının yattığını ifade etmektedir. Eğer ki kişi anlam bulursa, var olan boşluğu da anlamlandırmış olacaktır. Böylece bulduğu anlamın kendisini de iyileştireceğini ifade etmektedir.

Hayatın Anlamı Nedir?

Neden buradayım, ben kimim, yaşamak ne içindir? Yaşamımı nasıl anlamlı kılabilirim, niye varım, amacım nedir soruları gün içerisinde bazen aklınıza gelir. Logoterapi buraya odaklanır. Bu tür sorulara verilecek her türlü cevap aslında bir varoluşsal ihtiyaçtır. Bu  noktada kişinin yaşam akışı bulacağı anlamı etkilemektedir.

Hayatındaki değişiklikler, yakın hedefler, uzak hedefler, hayatındaki diğer özel durumlar kişinin bulacağı anlamı da şekillendirmektedir. Günümüz dünyasında kişinin yaşamındaki anlamı aramasına yönelik bir alan bırakılmamıştır. Bu yüzden mutsuzluk düzeyinin yükseldiği de ifade edilir. İnsanı çok yüksek değerlendirilen bu algı aynı zamanda insanı çok küçük görmenin de riskli olduğunu ifade eder.

Bu aşamada kişinin hayata dair bir anlam arayışı içerisinde olması gerektiğini, eğer ki ideal ve amaç yoksa kişinin yaşamının da krize döneceğini ifade etmektedir. Bu yüzden her bireyin yaşamda bulacağı anlam da farklıdır.

Logoterapi Psikoterapi Süreci

Hayatın anlamı sorgulanırken “Hayatın anlamı nedir? Burada ne işim var? Neden dünyadayım? Ne için yaşıyoruz? Nereye ulaşacağım? Varacağım nokta nedir? Gibi pek çok soru sorulmaktadır. Bu hayatı sorgulama basamağı kişinin hayatının olağan akışına çıktığı durumlarda artar. Stres, kaygı durumlarında ya da ailesel problemlerde, hastalık durumlarında, can sıkıntısında bu tür düşünceler daha sık insanı rahatsız eder.

Bu yüzden bu soruları sormanın bir anlam göstergesi olduğunu ifade eder. Kişi çok umutsuz kaldığında bile bir anlam arayışı içindedir. Kişi kanser gibi amansız bir hastalığa yakalandığında kendisini duruma adapte etmektedir. Bu durum ölüm için de geçerlidir. Böylece yeni bir anlam belirlenir. Logoterapi bu konuda yardım eder.

Hayatın Anlamını Nasıl Bulurum?

Logoterapi ’ye göre kişi hayatının anlamını üç temel yoldan keşfeder. Bunlarda biri ortaya somut bir eser ya da iş koymaktır. Diğeri ise sosyal etkileşim ve yaşantılar yoluyla ortaya çıkan anlamdır. Üçüncüsü ise hayatta karşılaşılan acılara karşı tavır geliştirmektir.

Bu üç durum kişinin hayatını da anlamlandırmaktadır. Terapi anında danışan ile terapist arasında danışanın hayatta attığı tüm adımlara dair bir seçim yaptığını, bu seçimlerde terapistin bir yönlendirmemesi olacağını ifade eder. Logoterapi öğretmez, nasihat etmez, tavsiye vermez. Logoterapi ’de kişi neyi nasıl ifade edeceğini kendisi belirler, seçim yapar. Bunun sorumluluğunu alır.

Seçim ve Sorumluluk Nedir?

İnsan hayatındaki temel varsayımlardan biri de “irade özgürlüğüdür”. Burada özgürlüğün sınırlarını belirleyen temel durum ise sorumluluktur. Bu yüzden sorumluluk Logoterapi için oldukça önemlidir. Kişi yaşamında kendisine, çevresine, inandığı inanca karşı sorumludur. Bu tür durumlarda da tercih yapma hakkı vardır ancak tercihleri sonucunda ortaya çıkan sonuçlara karşı sorumluluk almak zorundadır. Bu noktada özgürlük ve sorumluluk ikiz kardeş gibidir.

İnsan yaşamında her seferinde iki tercih yapar; siz siteye giriş yaptıysanız, blog yazısını bulup buraya kadar okuduysanız bu sizin tercihinizdir. Bu yüzden bunun sorumluluğunu üstlenirsiniz. Eğer ki yazının yarısında sayfayı kapatsaydınız bu da sizin tercihiniz olacaktı, yazının ilerisindeki bilgileri göremeyecektiniz.

Bu döngü hayatın her alanında vardır. Logoterapi sürecindeki en temel ögelerden biri de danışana bu tercih ve sorumluluk duygusunu kazandırmaktır. Eğer ki doğruyu ve yanlışı ayırt edebiliyorsak, çevresel ve içsel baskılardan kurtularak uygun kararı verebiliyorsak, davranışların sonunda ortaya çıkan durumların sorumluluğunu üstlenebiliyorsak bu durum seçim ve sorumluluk kısmında da görev yapmamız gerektiğini ifade eder.

Boşluk Nedir? İçimde bir boşluk var!

Varoluşsal boşluk; insanın anlam arayışında engellenmesi anlamındadır. Kişi arayışında eğer ki engellenirse anlam arayışı sonuçsuz kalır.  Böylece bir varoluşsal boşluklaa karşı karşıya kalır.

Boşluğun ortaya çıktığı bir diğer durum ise kişinin hayat karşısında tam olarak bir tatmin yaşamadığı durumlarda ortaya çıkar. Eğer ki kişi tam olarak tatmin olmadığını hissediyorsa hayata ve yaşama yönelik bir boşluk duygusu da ortaya çıkar.

Varoluşsal boşluğun en temel ortaya çıkış şekli ise can sıkıntısıdır. Hafta içi yoğun bir şekilde çalışan kişiler hafta sonu boş kaldıklarında bir anlam bulmaya çalışırlar. Düşünmeye vakitleri olduğunu ifade ederler. Böylece hayatlarındaki içerik ve anlam yoksunluğunu da fark ederler.

Logoterapi Teknikleri Nelerdir

Logoterapi teknikleri ; paradoksal niyet, düşünce odağını değiştirme ve sokratik diyalogtur. Sokratik diyalog daha sonra geliştirilmiş bir tekniktir. Bu üç temel teknik tutumların yeniden biçimlendirilmesine yardım eder.

Psikojenik bozuklukların altında kaygı ve fobiler, cinsel işlev bozuklukları yer alır. Bu tür durumlarda paradoksal niyet ve düşünce odağını değiştirme tekniği uygularız. Böylece kişi içinde var olan duruma yönelik bir iç görü geliştirir.

Diğer yandan Somatojenik bozuklukar yani psikoz, demans ve alzheimer ile ilgili biyolojik durumlar da kişiyi olumsuz etkiler. Buralarda ise tutumların yeniden biçimlendirilmesi tekniği kullnılır. Tepkisel bozuluklar ise bağımlılık ve anoreksiya olarak ele alınır. Burada da tutumların yeniden biçimlendirilmesi tekniğini uygularız.

Logoterapi Teknikleri – Paradoksal Niyet

Paradoksal niyet, beklenti kaygısı denen mekanizma ile başlar. Bireyde bu kaygının tekrar ortaya çıkacağını düşünür. Böylece bir beklenti ortaya çıkar. Viktor Frankl bu korkuyu her zaman için tam da korkulan şeyi tetiklediğini ifade eder.

Bu yüden danışan olmasından korktuğu şeyi kendi tetikler. Bir süre sonra ise bu kısır döngü haline geli. Otomatik olarak ortaya çıkar. Logoterapi sürei bu korkuya neden olan temel duygu ile yüzleşilmesine yardım eder. Yoğun sınav kaygısı yaşayan bir öğrenciyi ele alalım. Burada en kötü geçen sınavını hayal etmesini isteriz. Böylece paradoksal bir durum ortaya çıkar.

Düşünce Odağını Değiştirme

Logoterapi tekniklerinden bir diğeri düşünce odağını değiştirmedir. Burada danışanın korkmasına neden olan düşünceye odaklanırız. Böylece kişi var olan düşünce mekanizmasını keşfeder. Ardından ise bu düşüncenin temel kaynaklarını ele alır.

Ortaya çıkan farkındalık ile kişi düşüncesiyle baş etmeyi öğrenir. Diğer yandan sokratik diyalog uygulanan bir diğer tekniktir. Geçmişiyle ilgili konuları konuşmak özgürlüğü artırır. Böylece kişide var olan öznel farkındalık artar.

Konuyla ilgili olarak Viktor Frankl tarafından yazılan “İnsanın Anlam Arayışı” kitabını okuyabilirsiniz.

OKB Terapisi Nedir yazımıza mutlaka göz atıın!

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir