Narsisistik Kişilik Bozukluğu

Narsisistik Kişilik Bozukluğu B kümesi kişilik bozukluğu olarak ifade edilmektedir. Narsisistik Kişilik Bozukluğu ; normal narsisizm ve patolojik narsisizm olmak üzere iki başlıkta ele alınan bir kavramdır. Normal narsisizm bireyin kendine yönelik özgüveninin yüksek olduğunu ifade etmektedir, başkalarının eleştirileri kişinin özgüveninin düşmesine neden olmaz. Patolojik narsisizm ise kişinin kendisine yönelik özgüveninin yüksek olmasına rağmen dışarıdan gelen eleştirilere karşı güvensiz oldukları, cesaretlerinin çabuk kırıldığı ve değersizlik hissinin arttığı durumlardır. Bu açıdan Narsisistik Kişilik Bozukluğu iki farklı alanda ele alırız. Narsisistik Kişilik Bozukluğuna sahip bireyler içinde bulundukları durumu bir sorun olarak tanımlamazlar. Yazımızda Narsisistik Kişilik Bozukluğu ’nu detaylı şekilde ele alacağız. Beraber bakalım.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Tanı Kriterleri

Narsisistik Kişilik Bozukluğu ’nda kişi kendisini aşırı derecede beğenir. Diğer insanlardan daha üstünüm der. Aşırı beğeniyi hak ettiğini söyler. İlgi ve onayı hak ediyorum der. İlgi ve onay gelmediğinde ise yoğun bir hayal kırıklığı ve incinmişlik duygusu yaşar. Bu tür durumlar kendisine yönelik saygısının düşmesine, bazı durumlarda bunaltı ve çökkünlük yaşamasına neden olur. Genel anlamda toplumsal yaşantısında kendisine güveninden dolayı sakin ve güvenli bir davranışı vardır ancak içten içe güvensizliğe yönelik de düşünceleri mevcuttur.

Bireylerde benlik algısı içten gelen bir değerlendirmeyken, narsisistik kişilik bozukluğu olan kişilerde bu benlik algısı dışardan gelen beğeni, onay ve ilgiye bağlıdır. Dışarıdan gelen onay ve ilgi kişinin benlik algısını besler, büyütür ve geliştirir. İlişkilerinde genel anlamda çıkarcı bir tutum takip ederler, genel anlamda çıkarcı tutum sonucunda karşı tarafı manipüle ve istismar eden, benmerkezci bir tutum ortaya çıkarırlar. Yetersizlik ve değersizlik onlar için büyük bir tehlike ve risktir. Bu tür durumlarda narsisistik kişilik bozukluğu olan bireyler bulundukları ortamdan hemen uzaklaşmaya çalışırlar. Karşılaştıkları yargılamalarla, eleştiri ve uyarılarla mücadele etme eşikleri çok düşüktür. Yargılama, eleştiri ya da uyarı kendisine olan benlik algısını çok büyük şekilde etkiler.

Kendilerine yönelik bir ihtiyaç söz konusu olduğunda bunu açık bir şekilde ifade edebilirler ancak başkalarının ihtiyaçlarına yönelik adım atma ya da girişimde bulunmak istemez. Başkalarına yardımcı olduğunda ise sonsuz bir övgü talepleri vardır. Bu tür durumlarda kendisini daha değerli hissetmek için karşı tarafından olumlu yöndeki düşüncelerini duymaya ihtiyaç duyarlar. Genel anlamda başkalarına yönelik olan kıskançlık, çekememezlik, öfke ve saldırganlık, güçsüzlük aslında kendilerine yöneliktir. Bu tür duygularla başa çıkamadığını düşündüğü için bu duyguları karşı tarafa yansıtarak baş etmeye çalışırlar. Aldıkları ufak bir eleştiri ya da uyarı boyutunda öfke ve saldırganlık yüksek düzeyde ortaya çıkar. Öfkesini kontrol etmek zordur.

Narsisistik Kişilik Bozukluğu ‘nun Kriterleri Nelerdir?

Narsisistik Kişilik Bozukluğu ;

1- Kendisini diğer insanlardan daha üstte görür. Büyüklenir. Bunu ifade etmekten çekinmez.

2- Kendi yeteneklerini, çabalarını olabildiğince abartır. Başarılarını herkes görmelidir, herkesin haberi olmalıdır.

3- Sınırsız bir başarı isteği vardır, her şeyde başarılı olmayı hayal ederler. Güç, zeka ve güzellik onlar için çok önemlidir. Bu ulu duygulara ulaşmak için ellerinden geleni yaparlar.

4- Eşsiz ve benzersiz biriyim der.

Bu yüzden sadece kendisi gibi olağanüstü kişilerle anlaşır. Sadece üstün kişilerin onu hak edeceğini söyler. Ancak kendisine göre en üstte o olduğu için sosyal ilişkilerde de problemler yaşar.

5- Çevresindeki herkesin beğenisini kazanmak ister. Beğenilmek ister.

6- Talepleri ve istekleri ona göre çok normaldir. Hak ettiği için o taleplerde bulunur. ( Beni her zaman sevmelisin, her dediğimi yapmalısın, dediklerimi sorgulamamalısın)

7- Kendi çıkarları ve beklentileri her zaman ön plandadır. Bu yüzden sık sık başkalarını kullanmaya çalışır ve manipüle eder.

8- Empati seviyeleri düşüktür. Başkalarının duyguları ve düşünceleri kendisi için önemli değildir. Çünkü diğerleri anlaşılacak kadar önemli kişiler değildir.

9- Genellikle kıskançtırlar. Kıskançlıklarını dile getiremedikleri için başkalarının kendisini kıskandığını ve çekemediğini ifade eder.

10- Saygın biri olduğunu ifade eder. Ancak başkalarına bir saygı duymaz. Kendisini beğendiğini söyler. Diğer kişileri aşağılar.

Narsisistik Kişilerle Nasıl Baş Ederiz?

Narsisistik kişiler genel anlamda kendilerini ön plana çıkarmayı severler. Kendilerini oldukça farklı anlattıkları için genel anlamda ilgi çekici olabilirler. Bazen ise hoş görüntü ve izlenim bırakmakta çok başarılı olabilirler. Ancak bu konuda ne kadar çok vakit geçirilirse bir yerden sonra o kadar kişiden uzaklaşmak isteyebilirsiniz.

Narsisistik birey sizin ihtiyaçlarını görmeyecektir. İhtiyaçlarınız onun için önemli değildir. Sadece kendi talep be beklentilerini ön plana çıkarırlar o yüzden siz her zaman ikinci planda kalmayı kabul etmelisiniz.

Narsisistik bireyler genel anlamda karşısındaki kişiyi aşağılar, eleştirir ve manipüle eder. Bu tür durumlarda ayrıcalığınız olduğunuzu düşünmeyin. Sosyal ilişkilerinde nasılsa size karşı da öyle olacaktır.

Yapmış olduğu hareketleri anlamlandırmak sizin narsisistik kişiye daha fazla bağlanmanıza neden olacaktır. Yapılan hakaretlere ya da ilgisizliğe anlam aramaya başladıysanız mutlaka siz de bir psikolojik destek alın.

Tedavi Süreci Nasıldır?

Narsisistik bireyler genel anlamda kendilerinde bir kusur olmadığını düşündükleri için genellikle terapiye ya da ilaçlı tedaviye başvurmazlar. Etkili bir ilaçlı tedavi olmadığı için genel anlamda psikoterapi ile tedavi süreci devam eder. Ancak terapiye gelen narsisistik birey genel anlamda kendisinden ziyade çevresini suçladığı için terapi çok verimli geçmez. Ancak gönüllü olarak ve değişim için gelmişse psikodinamik yaklaşım ya da bilişsel davranışçı terapi faydalı olur.

Konuyla ilgili çevrenizde destek olmadığını kişiler varsa sitemizdeki online psikolog ve psikolojik danışmanlardan online terapi alabilirsiniz.