Mükemmeliyetçilik ve Anne
Mükemmeliyetçilik ve anne dediğimizde bize pek bir çağrışım yapmıyor olabilir. Ancak sahip olduğumuz mükemmeliyetçilik davranışları ile bakımımızı sağlayan annemi arasında kuvvetli bir bağ vardır. Bizler çocukken mükemmel olmayı genelde annemizden öğreniriz. Annemizin beklentileri küçük yaşta olmamıza rağmen bizim için önemli mesajlar verir. Peki mükemmeliyetçilk ve anne arasında nasıl bir bağ vardır? Küçüklüğümüzde ortaya koyduğumuz davranışlarda önce annemizin gözüne bakarız. Ondan bir onay bekleriz. Annemiz davranışımızı onaylamazsa o davranışı yapmayı sonlandırırız. Peki ilkokul çağında bu biter mi? Tabii ki hayır. Sınavlardan 90 üstü almak annemiz için önemliyse bizim için de önemlidir. Böylece mükemmel bir çocuk olabilir ve annemizin gözüne gireriz. Mükemmeliyetçilik ve anne arasındaki bağ doğumdan itibaren başlar.
Her mükemmeliyetçi tavrın arkasında anne ilişkisi yatmasa bile çoğunlukla anne-bebek ilişkisi bu süreçte önemlidir diyebiliriz.
Mükemmeliyetçilik; çok yüksek hedefler, ebeveyn beklentileri ( ya da ebeveynlerin mükemmeliyetçilik beklentisi olduğuna dair algı) , yapılanlara yönelik şüphe, tertip ve düzen tercihi, hata yapma endişesi (yapılan hata sonucunda başkalarının saygısını kaybetme korkusu), ebeveyn eleştiri ( ebeveynlerin aşırı eleştirel olması) gibi durumlardan dolayı ortaya çıkar.
Kişinin kendisine yönelik mükemmeliyetçiliği; yüksek standartlar belirlemesi, kendisini sürekli eleştirmesi, ya hep ya hiç düşünce tarzı, hatalara odaklanması, başarısızlıkların üstünde durması
Diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilik; başkalarından gerçekçi düzeyde olmayan beklentiler içinde olma, başkalarına karşı eleştirel olma
Sosyal düzene yönelik mükemmeliyetçilik; başkaları tarafından belirlenen standartlara ulaşma, başkaları tarafından olumsuz değerlendirilme korkusu, diğerlerinin onayına yoğun şekilde ihtiyaç duyma
Mükemmeliyetçilik davranışının altında çocuğun bakıcısıyla olan ilişkisi yatar.
Çocuğun ihtiyaç duyduğu olumlu koşulsuz kabul, sevgi ve saygı ihtiyacı yeterince karşılanmazsa çocuk kendisini yetersiz hisseder.
Çocuğun duygusal ve fiziksel ihtiyaçları tutarsız ya da güvensiz bir şekilde karşılanırsa, bu durum güvensiz bağlanmaya neden olur. Kontrol ve disiplin aracı olarak kullanılan sevgi, çocuğu mükemmel davranışlara iter. Çocuk ise ebeveyninin sevgisini kazanmak için “mükemmel olmak zorunda” olduğunu düşünür. Böylece reddedileceği ya kabul görmeyeceği korkusuyla daha kolay baş etmiş olur.
Eğer ki mükemmeliyetçi biri olduğunuzu düşünüyorsanız sitemizde görev yapan psikolog ve psikolojik danışmanlardan online terapi alabilirsiniz.